Neurogene communicatiestoornissen

Neurogene communicatiestoornissen


Na het oplopen van een niet-aangeboren hersenletsel (NAH) door een beroerte of een trauma, tumor, zuurstoftekort,… kunnen er moeilijkheden zijn met spreken, zinnen vormen, taal begrijpen, geheugen, aandacht en concentratie (cognitieve functies). Ook ten gevolge van een neurodegeneratieve aandoening, kunnen er neurogene communicatiestoornissen optreden.

We bekijken samen met de cliënt en zijn of haar omgeving naar de individuele mogelijkheden, de noden en behoeften. Tijdens de behandeling staat de cliënt centraal en wordt de omgeving nauw betrokken. Een hersenletsel zorgt voor een breuklijn in het leven van de cliënt en zijn omgeving. De weg naar acceptatie, aanpassing vraagt bijzonder aanpassingsvermogen van de mens. We kijken naar de kansen en mogelijkheden in het communicatief functioneren. We geven samen het traject vorm. We focussen op een betekenisvol leven in plaats van op enkel fysieke gezondheid. Er wordt gewerkt vanuit een ICF-kader. De therapie is opgebouwd rond deze visie. Bij de begeleiding hechten we belang aan het samenwerken met andere betrokken hulpverleners. 


Als gevolg van een niet-aangeboren hersenletsel kunnen verschillende neurogene communicatiestoornissen ontstaan. Afhankelijk van het deelgebied van de communicatie die verstoord is, spreekt men van een afasie, dysartrie of spraak apraxie.


-Afasie is een taalstoornis ten gevolge van een hersenletsel. Een gedachte wordt niet of niet goed omgezet in taal. Zowel het begrijpen (gesproken taal-geschreven taal), formuleren (spreken-schrijven) als de woordvinding kan gestoord zijn.


-Degeneratieve taalstoornissen komen voor bij de ziekte van Alzheimer, frontotemporale dementie, ziekte van Parkinson, vasculaire dementie, Primair Progressieve afasie (PPA)... Bij dementie is er achteruitgang van het cognitieve functioneren en taal is een cognitieve functie, dus ook die zal beschadigd geraken.


-Dysartrie is een spraakstoornis die het gevolg is van een hersenletsel. De werking van de spreekspieren is verstoord door een verlammings- of coördinatieprobleem. Personen met dysartrie kunnen de woorden en zinnen wel vinden, maar zijn niet in staat deze duidelijk uit te spreken.


-Spraak Apraxie is een articulatiestoornis die het gevolg is van een hersenletsel. Men ondervindt problemen bij het programmeren van de spraakspieren voor de bewuste productie van klanken. De productie kan normaal verlopen, maar de programmatie is verstoord.


-Cognitieve revalidatie

Een hersenletsel gaat vaak gepaard met cognitieve problemen. De behandeling zal gericht zijn op compensatie (strategieën) en training zoals bv. geheugenoefeningen, aandachtsoefeningen, organisatie en planning, redeneeropdrachten. De behandeling van cognitieve en executieve functiestoornissen gebeurt altijd op verwijzing van de arts of neuropsycholoog.